Auteur: Hajé van Egmond

Samenvatting debat Wet #kwaliteitsborging voor het bouwen

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Op 18 januari 2017 is gedebatteerd over het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen. Bij het debat waren – naast minister Blok – de Kamerleden De Vries (PvdA), Van de Linde (VVD), Ronnes (CDA), Bashir (SP), Madlener (PVV), Bisschop (SGP) en Koolmees (D66) aanwezig. Op de website van de Tweede Kamer is het ongecorrigeerde verslag van het debat te lezen. Een link naar dat verslag en naar de in deze samenvatting beschreven amendementen is te vinden onder Wet kwaliteitsborging op deze website.

In deze samenvatting is een korte weergave gegeven van de belangrijkste onderwerpen die tijdens het debat besproken zijn: de aansprakelijkheid van de aannemer, de rol van de gemeente, leges, monumenten, implementatie en de dossiervorming.

Aansprakelijkheid van de aannemer

Alle partijen spraken steun uit voor de aanscherping van de aansprakelijkheid van de aannemer. De VVD had geen commentaar bij de wijze waarop dit onderwerp nu al geregeld is in het wetsvoorstel.

De aansprakelijkheid ging echter voor de PvdA nog niet ver genoeg. De Vries diende daarom een amendement (nr. 11) in om de aannemer in alle gevallen aansprakelijk te kunnen stellen, ook als de fout door of in opdracht van derden is gemaakt. Vanuit diverse partijen werd daar tegenin gebracht dat een dergelijke aansprakelijkheid niet terecht is in gevallen dat bijvoorbeeld een opdrachtgever direct aan een onderaannemer vraagt bepaalde werkzaamheden uit te voeren. Minister Blok gaf aan het amendement van De Vries in deze vorm te ontraden.

Vanuit het CDA kwam een heel ander geluid: Ronnes diende een amendement (nr. 9) waarmee de aangescherpte aansprakelijkheid voor de aannemer niet zou gaan gelden voor een overeenkomst met een professionele opdrachtgever, maar alleen voor een overeenkomst met een consument. Argument hiervoor was dat de professionele opdrachtgever zelf weet wat hij opdraagt en je eventuele fouten dan niet de aannemer kan verwijten. Tegen dit amendement werd door De Vries ingebracht dat een aannemer moet weten wat hij bouwt en opdrachten die niet leiden tot een bouwwerk dat voldoet aan de wet niet moet aannemen. Ook de VVD steunde het amendement niet. In reactie gaf minister Blok aan het voorstel van het CDA in deze vorm niet te willen steunen en aan de voorliggende tekst te willen vasthouden. Waar ligt immers de grens van de echte professionele opdrachtgever? Ronnes heeft aangegeven het voorstel te willen herformuleren.

In het kader van de aansprakelijkheid en het kunnen halen van je recht als consument deed de minister nog de toezegging te willen onderzoeken hoe dit eenvoudiger kan onder het nieuwe stelsel. Ook deed de minister nog de toezegging met de verzekeringsbranche te gaan overleggen over goede verzekeringsproducten voor consumenten. De oproep van Bashir om alsnog de motie-Jansen/De Vries (32757, nr. 50) uit te voeren en te komen tot een verplichte verzekerde garantie kreeg geen steun.

Rol van de gemeente

Op de SP na was er steun voor het wetsvoorstel waar het de verschuiving van de preventieve toetsing aan het Bouwbesluit naar private partijen betreft. De SP was van mening dat een dergelijk privatisering geen goed idee is, waarna diverse partijen aangaven dat er feitelijk geen sprake is van privatisering.

De Vries diende – mede op basis van de brief die de G4 vorige week aan de Kamer stuurde – een amendement in (nr. 12) waarmee het mogelijk moet worden dat gemeenten aanwijzingen geven aan kwaliteitsborgers om bepaalde aspecten extra mee te nemen in hun toezicht. Minister Blok reageerde hierop met de toezegging dat hij in de AMvB zal opnemen dat het inspectieplan van de kwaliteitsborger met de vergunningaanvraag mee moet richting gemeenten. Zo nodig kunnen gemeenten dan op basis van hun reguliere toezichtstaak aanvullende informatie opvragen dan wel aanwijzingen geven. Tevens komt er in de AMvB een informatieplicht voor de kwaliteitsborging richting gemeenten. De minister verzocht De Vries om gegeven deze toezeggingen het amendement in te trekken.

Leges

Alle partijen benadrukte dat de huidige leges te hoog zijn en zeker met de invoering van de Wkb omlaag moeten. Met name Madlener (PVV) had diverse interrupties op dit punt. Van de Linde vroeg de minister gebruik te maken van zijn bevoegdheid om via de Wabo wettelijk te regelen dat de leges aan een maximum gebonden worden. De minister gaf aan af te willen wachten wat de plicht om transparant te maken hoe hoog de gemeentelijke kosten zijn oplevert als het gaat om de leges. Vervolgens deed Blok de toezegging dit goed in de gaten te zullen houden en bij onvoldoende effect de leges wettelijk te zullen beperken.

Monumenten

Vanuit de SGP en het CDA werden vragen gesteld in hoeverre het voorgestelde stelsel voldoende zekerheid oplevert voor het behoud van monumenten. De SGP vroeg daarbij de minister monumenten buiten de gevolgklassen te houden. In reactie gaf de minister aan dat in de AMvB al extra eisen gesteld worden aan monumenten. De minister ging er van uit dat dit – in combinatie met de toezegging dat het inspectieplan aan de gemeente wordt verstrekt – voldoende is om ook monumenten onder het nieuwe stelsel mee te nemen.

Implementatie en evaluatie

Met name D66 had vragen over de invoering en evaluatie van de wet. Ook andere partijen vroegen zich af in hoeverre er straks voldoende kwaliteitsborgers aanwezig zijn. In reactie gaf de minister aan vooralsnog vast te willen houden aan de invoering per 1-1-2018. De minister verwacht dat er voldoende kwaliteitsborgers zullen zijn, mede omdat ook de huidige BWT-ambtenaren dat werk straks voor kwaliteitsborgers uit kunnen gaan voeren. Blok gaf verder aan stap voor stap in te willen voeren waarbij jaarlijks goed door de toelatingsorganisatie gemonitord wordt. Tevens zal er na drie jaar geëvalueerd worden alvorens gevolgklassen 2 en 3 worden opgenomen in het stelsel.

Dossiervorming

De Vries diende nog een amendement (nr. 14) in over een verplicht dossier dat voor ieder gebouw en voor iedere verbouwing zou moeten gaan gelden. De aannemer zou dat dossier moeten opstellen en de gemeente zou het moeten beheren. De gemeente zou tevens op basis van dat dossier moeten oordelen of het bouwwerk voldoet en de regels. De Vries zou hieraan gekoppeld een toestemming tot ingebruikname willen zien, binnen een week na aanlevering van het dossier. De minister gaf aan te willen kijken naar het voorstel maar zeker niet zo ver te willen gaan als De Vries voorstelde. De minister gaf tevens aan dat het voorliggende amendement erg ingrijpend is en zeker tot vertraging gaat leiden. De Vries gaf aan een bundeling te willen van het dossier bevoegd gezag en het consumentendossier en dus eigenlijk niets extra’s te willen. Aangezien dat kennelijk onduidelijk geformuleerd is verzocht De Vries de voorzitter om de tweede termijn uit te stellen, zodat hij met een beter voorstel kan komen. De andere partijen gingen akkoord, waarbij ook Bashir aangaf nog met een amendement op de verplichte verzekerde garantie te willen komen.

Over twee weken gaan we dus door in tweede termijn…

 

“Wet #kwaliteitsborging overbodig in Rijssen”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Na drie pilots is Nijhuis Bouw dusdanig enthousiast over kwaliteitsborging dat ze ook zonder de wet doorgaan met deze manier van werken. In een interview met Cobouw afgelopen woensdag 11 januari stelt Rob Nijhuis: “…of die wet van minister Blok nou wel of niet wordt ingevoerd, wij gaan ermee door”.

Het hele interview is terug te lezen via Cobouw. En of, en zo ja wanneer de wet kwaliteitsborging doorgaat weten we als het goed is na deze week. In de aanloop naar de behandeling in de Kamer hebben diverse partijen inmiddels ook schriftelijk hun standpunten duidelijk gemaakt.

Plenaire behandeling #Wkb op 18 januari 2017

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

De Tweede Kamer heeft de plenaire behandeling van de Wet kwaliteitsborging gepland op woensdagmiddag 18 januari 2017. De Tweede Kamer trekt er de hele middag voor uit: 13.15 – 18.00. De behandeling is in de plenaire zaal en open voor publiek. Zie de website van de Tweede Kamer voor meer informatie.

Inmiddels komen ook de reacties/ brieven van branche- en belangverenigingen binnen:

Hoewel sommige aannemers ook zonder wettenlijke regeling al aan de slag gaan, is het voor veel partijen wachten op duidelijkheid. Het is dan ook de hoop dat het overleg niet alsnog wordt uitgesteld…

Legeskorting met #kwaliteitsborging

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Op de website van Rowiq Advies is de nieuwe lijst te vinden van gemeenten die legeskorting verstrekken op bouwplannen waarbij gebruik gemaakt wordt van een instrument voor kwaliteitsborging. De korting varieert van 10% in onder meer Castricum en Delft tot 75% of meer in Horst aan de maas. Nieuw in 2017 zijn de gemeenten Borne, Etten Leur en Roermond. Vervallen zijn Raalte en Venlo. Bij verschillende gemeenten is daarnaast korting mogelijk voor specifieke (proef) projecten.

De Vereniging bouw- en woningtoezicht Nederland roept gemeenten op om te starten met pilots en proefprojecten. Zie ook de oproep in Bouwkwaliteit in de praktijk.

Nieuwjaarsgroet en samenvatting #Wkb nieuws van de afgelopen weken

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Namens iBK iedereen een heel goed 2017! We hopen in ieder geval op snelle behandeling van de Wet kwaliteitsborging door de Tweede Kamer. Vooralsnog volgende week gepland…

Mocht u verder tijdens uw welverdiende vakantie de nieuwsberichten over de Wkb gemiste hebben, het was rustig:

  • Bouwend Nederland en de gemeente Hilversum publiceerden op 30 december een gefilmd verslag van de bijeenkomst Kwaliteitsborging van 8 december.
  • Verder tussen Kerst en Oud en Nieuw een interview op BNR met Frank de Groot – hoofdredacteur Bouwkwaliteit in de Praktijk – en Boudewijn Warbroek – hoofdredacteur Cobouw – over de Wet kwaliteitsborging. De betreffende aflevering van Bouwmeesters is hier terug te luisteren.
  • VBWTN deed in Bouwkwaliteit in de Praktijk van december 2016 een oproep aan gemeenten om te starten met pilotprojecten Wkb.
  • De Vlaamse regering gaat in 2017 een Woningpas invoeren, een digitaal woningpaspoort waarin alle informatie over een woning is opgenomen. Eens kijken of iets dat jaren geleden in Nederland helaas niet lukte in Vlaanderen wel van de grond te krijgen is. De Vlamingen wordt gevraagd hierover mee te praten via de website van de Vlaamse overheid.

Verder ontplooien verschillende partijen de nodige initiatieven ter voorbereiding op de Wkb:

En vast nog veel meer…. Laat het ons weten!

Kwaliteitsborging in ´t Gooi: bent u er klaar voor?

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

De gemeente Hilversum en Bouwend Nederland afdeling ’t Gooi organiseerden op 8 december in het raadhuis van Hilversum de bijeenkomst: ‘Kwaliteitsborging in het Gooi: bent u er klaar voor?‘ 90 deelnemers kregen uitleg over de Wet kwalliteitsborging en de gevolgen voor bouwers en gemeenten. Een impressie van bijeenkomst is te zien in onderstaande video.

Neprom: aandachtspunten leges en #Wkb

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

Neprom en Aedes hebben de Tweede Kamer in een brief opgeroepen om concrete maatregelen te nemen om de hoogte van de leges te beperken. Op Omgevingsweb geeft Neprom 6 aandachtspunten om te komen tot lagere leges:

  1. Creëer inzicht in de daadwerkelijke kosten.
  2. Kostendekkend? Geen must.
  3. Verbind een maximum aan de leges.
  4. Stop de kruissubsidiëring.
  5. Maak geen onderscheid tussen particuliere opdrachtgevers en kopers/huurders van een nieuwbouwwoning.
  6. Bereid je voor op nieuwe ontwikkelingen.

Neprom wil voor invoering van de Wkb concrete stappen richting lagere leges zien. Lees hier het volledige artikel en de brief aan de Tweede Kamer.

Onderzoeken #kwaliteitsborging voor het bouwen aangeboden aan de Tweede Kamer

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Op vrijdag 9 december heeft minister Blok een drietal onderzoeken over de Wkb aangeboden aan de Tweede Kamer: Financiële gevolgen voor gemeenten, Tussentijdse evaluatie proefprojecten en De rol van de gemeente binnen het stelsel van private kwaliteitsborging.

Het rapport Kwaliteitsborging bouwen achterblijvende taken en financiële gevolgen voor gemeenten (Cebeon, 2016) geeft een verdieping op het eerder door Sira Consulting uitgevoerd onderzoek naar de financiële gevolgen van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Het rapport bespreekt op basis van de financiële verantwoording van gemeenten wat de effecten zijn van het wegvallen van de toets aan het Bouwbesluit en wat de gevolgen zijn voor de kosten van de achtergebleven taken. Cebeon concludeert dat onder invloed van de Wkb de gemeentelijke lasten naar verwachting sterker afnemen dan de baten, waardoor het dekkingstekort vanuit de leges per saldo afneemt tot minder dan 20% (macro), hetgeen vanuit gemeenten gezien een positieve ontwikkeling is. Hierbij wordt nog opgemerkt dat de verschillen per gemeente groot zijn en dat daardoor ook de uiteindelijke effecten kunnen verschillen. Verder verwacht Cebeon dat door het verder aantrekken van de conjunctuur mag worden verwacht dat de legesinkomsten (voor projecten met een grote bouwsom) toenemen, maar de kosten niet evenredig zullen stijgen.

Het rapport Tussentijdse evaluatie proefprojecten (Ligthart Advies, 2016) bevat een onderzoek naar de resultaten van en ervaringen met het experiment Keurmerk Garantiewoning en de pilots Amsterdam-Zeeburgereiland en Leiderdorp-Plantage. Een belangrijke conclusie in het rapport is dat er een duidelijk leereffect van alle proefprojecten uitgaat. Dat geldt zowel de gemeenten als de instrument- aanbieders, de kwaliteitsborgers en de bouwers. De werkwijze van de kwaliteitsborgers is in alle beschouwde proefprojecten aangepast naar aanleiding van de ervaringen, met name als het gaat om constructieve veiligheid. In alle drie de projecten is ingrijpen door het bevoegd gezag en / of de kwaliteitsborger noodzakelijk gebleken. Wellicht mede daardoor is door Ligthart geconstateerd dat het bewustzijn van de eigen verantwoordelijkheid bij de bouwers toeneemt.

Het rapport De rol van de gemeente binnen het stelsel van private kwaliteitsborging (Lubach, Boogers, Stok, & Plat, 2016) beschrijft de bestuursrechtelijke en bestuurskundige aspecten van de rol van gemeenten na invoering van de Wkb. Het eerste deel bespreekt de spagaat tussen het bewijsvermoeden dat de verklaring bij gereedmelding oplevert versus de taak van gemeenten om zo nodig handhavend op te treden. Naar de mening van de onderzoekers is het hierbij noodzakelijk om te zorgen voor een goede communicatie en informatie tussen de actoren en aandacht voor maatregelen die het vertrouwen tussen de actoren versterken. Ook in het tweede deel komt informatieverstrekking nadrukkelijk aan de orde, en dan specifiek richting het bestuur en de Raad. Ook zij moeten goed op de hoogte zijn van de wijzigingen die het nieuwe stelsel met zich meebrengt als het gaat om taken en bevoegdheden. Wat betreft de resterende taken adviseren onderzoekers om regionale samenwerking te faciliteren. Tot slot wordt geadviseerd een praktisch leidraad op te stellen voor de invoering van de Wkb voor gemeenten.

In de aanbiedingsbrief geeft minister Blok aan de aanbevelen over te nemen en met de VNG en andere betrokkenen in overleg te treden over de uitvoering daarvan.