Categorie: Opinie

“Brief aan Eerste Kamer: geef duidelijkheid over de Wkb”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

In een open brief aan de Commissie BiZa reageert Ottillie Laan, advocaat bouw- en vastgoedrecht bij Bavelaar advocaten, op de vragen die op 15 april 2021 door de Eerste Kamer over het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging zijn gesteld. Laan is van mening dat uit vragen blijkt dat een nadere uitleg van de privaatrechtelijke wijzigingen noodzakelijk is. Ze vraagt dan ook af of die deskundigheid niet aan tafel had moeten zitten tijdens de deskundigenbijeenkomst van 23 maart 2021.

In de brief gaat Laan puntsgewijs de vragen van de Commissie – voor zover betrekking hebbend op privaatrecht – langs. Ze maakt in haar brief duidelijk dat het aan de initiatiefnemer is om aan publiekrechtelijke verplichtingen, zoals de bouw- en gereedmelding, te voldoen. Een kwaliteitsborger is weliswaar verplicht maar is niet degene die voor deze zaken verantwoordelijk is. Verder is het aan de aannemer om zorg te dragen voor een consumentendossier en voor het voldoen aan de voorschriften.

Met haar brief wil Ottillie Laan bijdragen aan begrip de wet en draagvlak voor een spoedig invoering van de Wkb. De brief is te lezen via de De Bouwadvocaat, de website van Ottillie Laan.

“De kwaliteitsborging van een project hoort bij de architect te liggen”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

Door: Merel Pit, A-zine, 7 januari 2020

Het is geen sexy onderwerp, de Wet kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb), maar het is wel de realiteit waar architecten vanaf januari 2021 [red: januari 2022] mee te maken krijgen. Met de invoering van de Wkb worden bouwprojecten na oplevering getoetst door private kwaliteitsborgers. De preventieve toets van de bouwtekeningen aan het bouwbesluit door ambtenaren komt hiermee te vervallen. Deze wetswijziging ziet Annemiek Braspenning als een kans voor architecten om hun rol als bouwheer opnieuw naar zich toe te trekken. Ze deed met haar architectenbureau No Label Architectuur mee aan de proef ‘Architect aan Zet’ van de Gemeente Rotterdam. Vanuit die ervaring roept ze architecten op: “verdiep je erin en zorg dat je de kwaliteitsborging in je servicepakket opneemt.”

lees het gehele interview met Annemieke Braspenning op de website van A-Zine. Meer informatie over Architect aan Zet is te vinden via deze link.

 

14 mei duidelijkheid over Wet kwaliteitsborging

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

Morgen (14 mei 2019) komt er dan eindelijk duidelijkheid over het al dan niet doorgaan van de Wet kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb). Om 13.35 stemt de Eerste Kamer – na een laatste debat op 23 april jl. – over de wet. Vooruitlopende op de stemming is een aantal artikelen en nieuwsberichten verschenen over de Wkb. Een kort overzicht:

  • Onder de titel Versterkt nieuwe Bouwwet positie bouwconsument wel echt? geeft Mr Ewald L.J. van Hal zijn visie over de vraag of de Wkb de positie inderdaad verbetert. Zijn conclusie is dat dat inderdaad het geval is, maar wel met de kanttekening dat dit niet noodzakelijkerwijs een duidelijkere positie is.
  • Gert-Jan van Leeuwen vraagt zich in Cobouw af hoe het CDA de bouwkwaliteit borgt. In het artikel geeft Gert-Jan een beschrijving van de (politieke) “geboorte” van het wetsvoorstel, waarbij hij het CDA er aan herinnert dat ze zelf aan de wieg van het voorstel hebben gestaan. Mede omdat de vragen het CDA in de Eerste kamer stelt ook al in de Tweede Kamer aan de orde zijn geweest zou het vreemd zijn als het CDA hun “eigen” wet met een tegenstem nu alsnog bij het grofvuil zetten.
  • In een artikel op de website van RTL-nieuws komt Rob Mulder, directeur consumentenzaken van Vereniging Eigen Huis, aan het woord over de Wkb. De huidige situatie is volgens  Rob Mulder van de Vereniging Eigen Huis nogal krom. “Vergelijk het met de aankoop van een nieuwe auto waarvan de ruitenwissers het niet blijken te doen. Elke garage zal dat probleem verhelpen, ook als het pas later wordt ontdekt. Maar bij een huis werkt dat nu dus nog niet zo.”
  • In Cobouw tenslotte nog een interview met de kwaliteitsborger Martijn Oltrop van gBou. In het interview vertelt Martijn Oltrop over het werk als kwaliteitsborger en geeft hij antwoord op de eeuwige vraag of de slager niet zijn eigen vlees keurt. Martijn is daar helder over: “Natuurlijk kunnen er delicate situaties voorkomen, waarbij bouwers niet zitten te wachten op een kritische kwaliteitsborger die ze nota bene zelf betalen. Ik moet dan mijn rug recht houden. Bovendien komt daar een overheidsinstantie (ZBO) boven te staan die dit soort zaken moeten voorkomen.”

Mocht de Wkb worden aangenomen dan zal de wet volgens de huidige planning in 2021 in werking trekking voor Gevolgklasse 1.

Geen ‘draai’ maar steun van AFNL voor de Wkb

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Het bestuur en de leden van Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra (AFNL) hebben zich tijdens een Ledenvergadering uitgesproken voor invoering van de Wet Kwaliteitsborging Bouwen en liefst op de korte termijn.

Met een ingezonden brief reageert AFNL op de verwarring die is ontstaan door de berichtgeving in Cobouw over de Wet kwaliteitsborging en het standpunt daarin van AFNL. In tegenstelling tot de ‘draai’ die de AFNL volgens Cobouw zou hebben gemaakt, staat de AFNL – hoewel de wet niet perfect is – achter het Wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het Bouwen:

“De AFNL staat achter de uitgangspunten van de Wkb: het biedt de bonafide bouwbedrijven, die staan voor bouwkwaliteit, een kans om zich te onderscheiden. Het vakmanschap waar de leden van de bij de AFNL aangesloten verenigingen voor staan krijgt op die manier de waardering die het verdient. Voor de (aangescherpte) aansprakelijkheid lopen die bedrijven dan ook niet weg. De Wkb zal op die manier bijdragen aan de bouwkwaliteit en verbetering van het imago van de bouw.”

De volledige brief is hier te lezen: Ingezonden brief Wkb voor Cobouw 25 feb 2019.

De WKB: vragen, vragen, vragen

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

In de Cobouw van 22 januari 2019 is een interview met prof. Richard Neerhof opgenomen met de kop: “Hoogleraar VU Amsterdam: ‘Wet kwaliteitsborging rijp voor sloop’”. Op 24 januari volgde een artikel met als titel:  “Bouwadvocaten kraken Bouwwet: ‘aannemers te makkelijk doelwit’. En op 29 januari verscheen een artikel, waarin prof. Stephanie van Gulijk (UT)( nogmaals) aan het woord kwam: “‘Waar is architect in Wet kwaliteitsborging?’”.  In deze bijdrage (eerder verschenen in Actualiteiten Bouwrecht) een reactie van prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis.

De kwartiermakers voor de wet reageerden op 28 januari 2019 met een blog op de website van de Cobouw: ‘Professor Neerhof wil de private kwaliteitsborgers inclusief instrumenten en toelatingsorganisatie uit de wet schrappen en lijkt er niets voor in de plaats te willen: gewoon doorgaan op de oude voet dus? En de bouw het gewoon zelf laten uitzoeken? De voorgeschiedenis is blijkbaar aan hem voorbijgegaan: kritische rapporten van de toenmalige VROM-inspectie (rond 2000) over de kwaliteit in de bouw, capaciteitsgebrek bij gemeenten – zeker vanaf de recessie in 2008 – en de roep om verandering, ook vanuit BWT zelf.’.

Dit alles was voorafgegaan door het schrijven van de Minister van BZK en de VNG d.d. 17 januari 2019 houdende Bestuursakkoord implementatie en invoering wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen. Daarin staat o.a.: ‘Het bouw- en woningtoezicht is een wettelijke taak: publiek toezicht is onmisbaar. (…….) De vergunninghouder legt dus inhoudelijk verantwoording af aan het bevoegd gezag door middel van de risicobeoordeling en het dossier bevoegd gezag. (……….) De risicobeoordeling kan door het bevoegd gezag worden gebruikt om zijn handhavende taak van waarnemen, beoordelen en interveniëren vooraf inhoud en richting te geven. De risicobeoordeling biedt het bevoegd gezag de mogelijkheid om invulling te geven aan zijn preventieve rol om als bevoegd gezag de repressieve rol uit te kunnen oefenen. In het kader van de handhavende taak kan het bevoegd gezag, indien daartoe in het specifieke geval aanleiding wordt gezien, tijdens de bouw informatiemomenten en stopmomenten aan de vergunninghouder opleggen.’. Over de voorgestelde regeling van de aansprakelijkheid na oplevering (art. 7:758 toegevoegde lid 4 BW) wordt niets gezegd.

De Eerste Kamer heeft in de vergadering van 29 januari 2019 besloten de gedachtevorming voort te zetten; tot 19 februari 2019, zie het bericht ‘Inbreng voor schriftelijk overleg over alle correspondentie over en ontwikkelingen rondom het wetsvoorstel wordt geleverd op 19 februari 2019’ in Korte aantekeningen vergadering commissie Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BiZa/AZ) van 29 januari 2019. De agenda voor de vergadering van 29 januari 2019 ging gepaard met een lange lijst van meegezonden documenten: van de Minister, maar ook wederom van veel van de partijen die zich in de loop van dit wetgevingstraject al zo vaak lieten horen.

Er is en wordt veel gezegd in dit wetgevingstraject, dat mij verbaast en blijft verbazen. Het is een politiek verhaal geworden. De houdbaarheid/logische onderbouwing van redeneringen en standpunten wordt vaak node gemist. Ook het ingaan op argumenten, die in de literatuur zijn geuit en waarschuwingen bevatten voor de ingeslagen weg, laat te wensen over.

Wat betreft de figuur van de kwaliteitsborger en alles wat daarom heen opgetuigd gaat worden, wijs ik op de stukken van Eric Moesker in Actualiteiten Bouwrecht, 28 april 2016 , die o.a. sprak van ‘systeemcollisie’ . Peter de Haan merkt in TBR 2016/79op:

‘Tot slot rest de vraag of het wetsvoorstel Wkb leidt tot een betere toetsing aan en handhaving van het Bouwbesluit 2012 in verhouding tot het geldende stelsel. Nu het erom gaat dat het gerealiseerde bouwwerk aan het Bouwbesluit voldoet, vind ik het een verbetering dat in het nieuwe stelsel een repressieve toetsing van het gerealiseerde bouwwerk plaatsvindt. Als de gemeentelijke afdelingen bouw- en woningtoezicht (en omgevingsdiensten die bouwtoezicht uitvoeren) onvoldoende capaciteit en/of technische kennis hebben om die repressieve toetsing te doen en geen financiële middelen om dit te verbeteren, dan is de keuze van een repressieve toetsing door een private borger begrijpelijk.(cursivering MC) Wat betreft de bevoegdheid om te handhaven als een bouwwerk niet aan het Bouwbesluit voldoet, treedt geen verbetering op nu die bevoegdheid (vooralsnog) in het wetsvoorstel Wkb niet wijzigt. Zonder wijzigingen in artikel 1b, eerste en vierde lid, Ww in het wetsvoorstel Wkb verwacht ik desalniettemin een verbetering wat betreft handhaving.’.

Het gecursiveerde vertoont overeenstemming met waarop de kwartiermakers wijzen: capaciteitsgebrek bij gemeenten.

Is het logisch om de capaciteitsproblemen bij een overheidsdienst mede als argument te gebruiken om een onafhankelijk stelsel van overheidscontrole, dat tot de oudste taken van de overheid behoort, op afstand te zetten en de taken privaat te gaan beleggen? En als controle door een overheidsdienst niet goed werkt, ligt het dan niet voor de hand iets te doen aan de oplossing van dat probleem bij die dienst? Het denken over kwaliteitscontrole, over controle op naleving van wet- en regelgeving (i.c. het Bouwbesluit) is zeer ontwikkeld in de afgelopen 20 jaar: waarom zouden die lessen niet door overheidsdiensten belast met controle en handhaving kunnen/moeten worden toegepast?

Een paar woorden over de geschilbeslechting: ja die wordt ingewikkelder. Eric Moesker merkte in het tweeluik over de geschilbeslechting op: ‘Met name de keuze van de regering om in het nieuwe stelsel voor de gemeente toch een resterende, complementaire rol te zien maakt het kluwen van rechtsbetrekkingen, het karakter daarvan en de daaruit voortvloeiende potentiële geschillen, er niet eenvoudiger op.’ (TBR 2016/93). Zelf zette ik in mijn bijdrage aan het tweeluik, uiteen dat er meer potentiele geschillen zullen komen, want er ontstaan nieuwe relaties die in de plaats komen van waar er thans maar 1 relatie is (TBR 2016/92). Lost het Bestuursakkoord dat op? Nee, want dat aspect komt daar niet in terug.

Is het Bestuursakkoord een antwoord op de onduidelijke rol van het overheidstoezicht en de handhaving onder de nieuwe wet? Ik heb daar grote aarzelingen. Dit moet nog uitgewerkt worden en het zal niet eenvoudig om de problemen van de samenloop van controles en de onenigheid die daarmee onvermijdelijk gepaard zal gaan te beteugelen. Vooralsnog zie ik ook hier een extra relatie, die tot extra problemen zal leiden. Die samenloop is er in zekere zin nu ook bij discussies tussen BWT en een adviseur die een vergunningaanvrager/houder bijstaat, maar onder de nieuwe wet heeft de kwaliteitsborger wel een andere status.

Dan de aansprakelijkheidsregeling. In het rapport ‘Naar een andere verdeling van verantwoordelijkheid in de bouw’ uit 2013, is opgemerkt dat de consument (natuurlijke persoon niet handelende in bedrijf of beroep)‘een degelijke bescherming geniet’ (p. 123) dank zij het bestaan van de garantie- en waarborgregeling in combinatie met laagdrempelige arbitrage. Die degelijke bescherming staat de professionele opdrachtgever niet ten dienste en het is uitgerekend diens bescherming die in de voorgestelde wijzigingen van het wetsvoorstel onder druk staat. De argumenten heb ik reeds vaak besproken en n.m.m. weerlegd (in TBR en ook in het boek Vijftig weeffouten in het BW, Ars Aequi, 2017, p. 337 e.v.).

In die laatste publicatie schreef ik (p. 341/342, noten verwijderd omwille van de leesbaarheid) over de totstandkoming van de wet o.a.:
‘Het moet mij van het hart dat het niveau van het debat in de Tweede Kamer teleurstellend is geweest. Waar nog met veel plezier gebruik gemaakt kan worden van de parlementaire geschiedenis van het BW, ook wat betreft de eerst in 2003 ingevoerde Titel 7.12 (aanneming van werk), is dat met dit wetsvoorstel veel minder het geval. Zoals hiervoor aangegeven is men in de literatuur kritisch ten opzichte van de wet. Was dat nu alleen maar omdat men het er niet mee eens was, dan was dat geen probleem. Maar nee, de kritiek treft de formuleringen, de systematiek en de uitvoerbaarheid van de wet. Men kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de Aanwijzingen voor de regelgeving bij het wetgevingsproces niet erg in beeld zijn geweest. Dit geldt voor de teksten afkomstig van de minister, maar ook voor die van de Kamerleden, al gelden de Aanwijzingen formeel niet voor de Tweede Kamer. Amendementen zijn ingediend voorzien van toelichtingen die op die amendementen geen toelichting zijn en bovendien inhoudelijk onjuist zijn.  In hun artikel ‘Plangever moet zijn werkvoorbereider serieus nemen’, constateren de auteurs dat de (gemeente)raad zich moet houden aan de voor bestuursorganen geldende rechtsregels, zoals de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Dit brengt onder meer mee dat bij de voorbereiding van een besluit de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen wordt vergaard en dat het tot een zorgvuldige en kenbare belangenafweging moet komen. Het parlement is weliswaar geen bestuursorgaan, zoals de gemeenteraad dat wel is, maar het serieus nemen van het formuleren van amendementen is toch eigenlijk iets dat vanzelfsprekend zou moeten zijn. Wat we hier langs hebben zien komen, getuigt daar lang niet altijd van.’.

Ik voeg daar nu nog het volgende aan toe. De wijze, waarop deze wet tot stand komt, geeft mij het gevoel van de rijdende trein: spreekwoordelijk niet meer te stoppen, zoals ook grote projecten soms tot stand komen. Het wetgevingsproces overziend dringt zich het interview gepubliceerd in de NRC van 17 december 2018 met Senaatsvoorzitter Ankie Broekers-Knol op. De voorzitter af een kijkje in de keuken van de motieven die bij het aanvaarden van wetgeving een rol spelen. Op de vraag ‘Bij een slecht doordachte stelselwijziging met grote gevolgen stemt de senaat veel minder snel tegen.’, werd geantwoord: ‘Ja, dan is er uitvoerig over onderhandeld in de coalitie. Zeg je dan nee, dan komt een proces waar soms al jaren aan is gewerkt enorm in de knoop. (…….)’.

Steeds weer worden dezelfde waarschuwingen geuit (mijn verhaal is absoluut niet volledig, ik doe vele auteurs tekort, noem hier expliciet Evelien Bruggeman, IBR, en Hans Nijsse, TU Delft, TBR 2018/182) en steeds weer wordt daaraan voorbij gegaan of worden ze niet adequaat en overtuigend weerlegd. En het proces gaat maar door. Het is het primaat van de politiek om te komen met een stelselwijziging, maar dat primaat ontslaat de wetgever er niet van om dat op een deugdelijke manier te doen. Dat betekent m.i. goed onderbouwd, logisch kloppend,  en waarbij de rol van niet ambtenaren en niet leden van het parlement passend en beperkt is. Het huidig tijdsgewricht is niet meer wat het was toen met dit voorstel begonnen werd (2008). Op verschillende terreinen is het besef doorgedrongen, dat de taken van de overheid niet eindeloos overgedragen kunnen worden aan de markt en dat wat die markt te bieden heeft ook niet altijd alleen maar rozengeur en maneschijn is. Past het wetsvoorstel wel in een aan zekerheid behoefte hebbende maatschappij?

Monika Chao-Duivis, directeur Instituut voor Bouwrecht en hoogleraar bouwrecht TU Delft

 

 

De Wet kwaliteitsborging “rijp voor vaststelling”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Deze blog is gepubliceerd op de site van Cobouw op maandag 28 januari 2019.

Op de dag (22-1-19) dat de Eerste Kamer na een pauze van ruim anderhalf jaar de behandeling van het wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) zou hervatten, liet een aantal partijen in Cobouw hun licht schijnen over deze wet. Hoewel de meesten van hen overwegend positief zijn, krijgt “Rijp voor de sloop” bij monde van professor Neerhof in het bericht en in de kop de meeste aandacht. Naar de mening van iBK opmerkelijk. Neerhof lijkt de maatschappelijke en politieke discussie de afgelopen decennia gemist te hebben.

De ontwikkeling, die heeft geleid tot deze wet, begon eind vorige eeuw en kwam in een stroomversnelling toen het kabinet Rutte I het advies van de Commissie Dekker uit 2008 overnam. Eind 2011 schetste CDA-minister Donner de contouren van wat nu de Wkb is. Belangrijkste toevoeging nadien is de koppeling tussen aansprakelijkheid en kwaliteitsborging onder minister Stef Blok (VVD) in het kabinet Rutte II met de PvdA aan boord.

Professor Neerhof wil de private kwaliteitsborgers inclusief instrumenten en toelatingsorganisatie uit de wet schrappen en lijkt er niets voor in de plaats te willen: gewoon doorgaan op de oude voet dus? En de bouw het gewoon zelf laten uitzoeken? De voorgeschiedenis is blijkbaar aan hem voorbijgegaan: kritische rapporten van de toenmalige VROM-inspectie (rond 2000) over de kwaliteit in de bouw, capaciteitsgebrek bij gemeenten – zeker vanaf de recessie in 2008 – en de roep om verandering, ook vanuit BWT zelf.

Bouwtoezichthouders willen in het algemeen graag hun werk graag goed doen, maar de politieke realiteit is dat deze taak dikwijls wordt ondergewaardeerd. Niet zelden zien bouwers en gemeentebestuurders de uitvoering van de VTH-taken eerder als hindermacht dan als noodzakelijke kwaliteitsborging. Daarom is het van groot belang om het politieke momentum van het op 17 januari jl. ondertekende bestuursakkoord tussen Binnenlandse Zaken en Vereniging Nederlandse Gemeenten aan te grijpen om een echte stap voorwaarts te zetten.

Het eindresultaat van het proces van de afgelopen jaren vertoont weliswaar kenmerken van een compromis, maar dat is in onze polderdemocratie eerder regel dan uitzondering. Als je om die reden de Wkb afwijst, leef je kennelijk in een andere wereld: buiten de zijlijn van zowel de bouwsector als de politiek. De Wkb zal niet automatisch leiden tot de beoogde heldere rolverdeling tussen private en publieke partijen, maar biedt daartoe wel de mogelijkheden. Het bestuursakkoord verschaft de bouwwereld, het rijk en de gemeenten de nodige handvatten om er een succes van te maken.

De Wkb laat de handhavingstaak terecht bij de gemeente. Het bestuursakkoord leidt ertoe, dat deze de informatiepositie krijgt, die noodzakelijk is om deze taak effectief te kunnen uitvoeren. Dat vergt enkele cruciale aanpassingen van het ontwerpbesluit Kwaliteitsborging voor het bouwen. Die aanpassingen zullen worden uitgewerkt in samenspraak met de VNG en andere organisaties zoals de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland.

Langer wachten met vaststellen van de wet is naar onze mening riskant. Zowel aan private als publieke kant staat de capaciteit zwaar onder druk. Zolang de knoop niet wordt doorgehakt blijven de nodige investeringen in kennis en kunde achterwege. En dat terwijl de bouw aan zet is voor de enorme transitieagenda. In deze opgave zijn waarin daadwerkelijk energiezuinig, duurzaam en gezond bouwen de speerpunten. De huidige werkwijze, waarin de nadruk ligt op de vergunning in plaats van op het gebruiksgerede bouwwerk, past daar niet bij.

In het werk van de kwaliteitsborger ligt de nadruk juist op de feitelijke realisatie van het eindresultaat. Of hij zijn werk doet zoals het hoort wordt door zowel publieke als private partijen in de gaten gehouden. De Wkb voorziet in sancties om de kwaliteitsborger zo nodig zelf aan te pakken en om het gebruik van bouwwerken die niet aan de eisen voldoen te verbieden. Kortom: alle checks & balances om de bouwkwaliteit echt op peil te brengen.Het bestuursakkoord heeft alle elementen in zich om aan de slag te gaan en te gaan wennen aan de nieuwe afspraken.

De nieuwe gemeentelijke rol is redelijk vergelijkbaar met die van de verkeerspolitie naast het APK-stelsel: private partijen doen hun werk, maar als dat niet deugt grijpt het bevoegd gezag in. Dat dit in het begin wennen zal zijn en wellicht ook af en toe tot juridische geschillen zal leiden is voorspelbaar. Als die geschillen helpen om qua regelgeving en rolverdeling de puntjes op de i te zetten heeft ieder daar baat bij.

Daags na het interview met Neerhof stelt ook een tweetal bouwjuristen kritische vragen, vooral als het gaat om de aansprakelijkheid van de aannemer. Het antwoord op deze vragen is naar onze mening in de wet zelf te vinden. Het mag zo zijn dat nu nog niet duidelijk is hoe dit in de praktijk gaat uitpakken, maar dat geldt voor meer wetten. Waar een wil is een weg. De beste manier om weg te blijven van het soort procedures en claims waar beide juristen op wijzen is een bouwwereld die de kwaliteit levert die tenminste aan bovengenoemde ondergrens voldoet: het Bouwbesluit.

Deze wet biedt de bouwsector kansen om het eigen blazoen op te poetsen. Wij zijn niet zo naïef dat we denken dat dat vanzelf goed gaat komen zonder missers of bouwers die de kantjes eraf lopen. Maar dat de bouwsector gesteund door juristen vooral afwijzend reageert is niet te rijmen met borstklopperij over de eigen prestaties. Als bouwers zorgen dat hun prestaties aantoonbaar op orde zijn, heeft de kwaliteitsborger en vervolgens de gemeente daar een ‘makkie’ aan en krijgt de klant waar voor zijn geld.

Harry Nieman, Hajé van Egmond, Gert-Jan van Leeuwen
Instituut voor Bouwkwaliteit