Samenvatting afspraken VNG en BZK in het Besluit kwaliteitsborging

Op 25 november heeft minister Ollongren de antwoorden op Kamervragen over het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging aan de Eerste Kamer en Tweede Kamer gezonden. In de beantwoording is aangegeven op welke manier de afspraken tussen VNG en BZK over de rol van het bevoegd gezag zijn verwerkt. Deze afspraken – waarover vorige maand een akkoord is bereikt – hebben betrekking op aanpassing van het Besluit kwaliteitsborging op de volgende punten:

  • Specifieke lokale omstandigheden. Door de gemeente kenbaar gemaakte omstandigheden / risico’s moeten worden opgenomen in de risicobeoordeling.
  • Toezichtinformatie. De Wkb biedt het bevoegd gezag de mogelijkheid om vooraf informatie op te vragen over specifieke onderdelen van een bouwproject en het moment van starten van die onderdelen. Dit ter voorbereiding op eventueel toezicht tijdens de bouw.
  • Gereedmelding. In het Besluit kwaliteitsborging is verduidelijkt welke gegevens moeten worden aangeleverd bij de gereedmelding.

In Bouwkwaliteit in de Praktijk nr. 9 is een artikel opgenomen waarin deze afspraken op verder worden toegelicht.

 

Akkoord VNG en minister Ollongren over Wet Kwaliteitsborging

Nieuwsbericht | 12-11-2020 | Ministerie van Binnenlandse zaken

Logo VNGDe Vereniging Nederlandse Gemeenten en minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) hebben een akkoord bereikt over de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Met dit akkoord tussen gemeenten en het ministerie is een belangrijke stap gezet richting de beoogde inwerkingtreding van de wet op 1 januari 2022.

Minister Ollongren: “Ik ben blij met dit akkoord tussen gemeenten en Rijk. De kwaliteit van bouwprojecten is hiermee sterker geborgd en de consument beter beschermd. En de gemeente behoudt haar toezichthoudende en handhavende bevoegdheden”.

Wethouder Liesbeth Grijsen, lid van de VNG-commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit: “Het is goed dat gemeenten nu duidelijkheid krijgen over de juridische borging van de verantwoordelijkheden van het bevoegd gezag. Met dit akkoord zijn wat ons betreft de juridische belemmeringen weggenomen. Gemeenten en ook alle andere betrokkenen kunnen zich nu gaan richten op de voorbereidingen voor de invoering van de wet. Partijen staat nu niets meer in de weg om aan de slag te gaan met proefprojecten”.

De Wkb heeft als doel de bouwkwaliteit te verbeteren door de toets vooraf op de papieren bouwplannen te vervangen door de toets in de praktijk op de bouwplaats zelf tijdens het bouwproces. Deze toets in de praktijk zal (in eerste instantie voor bouwwerken gevolgklasse 1) door onafhankelijke kwaliteitsborgers worden uitgevoerd. Daarnaast wordt de aansprakelijkheid van de bouwer vergroot voor bouwfouten. Dit biedt toekomstige bewoners meer zekerheid dat hun woning zonder fouten wordt opgeleverd en de garantie dat fouten worden hersteld of worden vergoed.

In 2019 waren de Kamers reeds akkoord gegaan met deze wet. Bij de verdere uitwerking van de regelgeving hadden de gemeenten zorgen over de uitvoerbaarheid op een aantal onderdelen, die door het akkoord zijn weggenomen. Zo wordt de taakverdeling tussen gemeenten en kwaliteitsborger nog duidelijker beschreven, krijgen de gemeenten de mogelijkheid om in specifieke gevallen informatie over een project op te vragen en wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de risicobeoordeling en het borgingsplan. Ook is afgesproken dat er een onderzoek komt, om inzicht te krijgen in de kosten die het toezicht op de gehele bouwregelgeving met zich meebrengt voor gemeenten (art. 2 Financiële verhoudingswet).

De Wkb sluit aan bij de implementatie van de Omgevingswet, die beide beoogd zijn om op 1 januari 2022 in werking te treden. Het akkoord biedt alle partijen de mogelijkheid om aan de slag te gaan met proefprojecten en de implementatie van de Wkb.

Voorhang ontwerpbesluit Kwaliteitsborging: antwoorden na het zomerreces

Naar aanleiding van de voorhangprocedure voor het Ontwerpbesluit Kwaliteitsborging hebben de Eerste en Tweede Kamer vragen gesteld aan minister Ollongren. Een groot deel van de vragen komt voort uit de zorg van de Kamers over het vorig jaar gesloten Bestuursakkoord. De beide Kamers vragen zich af of dit akkoord wel voldoende verwerkt is het ontwerpbesluit. Als gevolg hiervan zou het – zoals door de VNG betoogt – voor gemeenten onmogelijk worden hun taken voldoende uit te voeren. Uit vragen van de Eerste Kamer (met verwijzing naar bijdragen van Moesker, o.a. naar aanleiding van de amendementen) blijkt overigens ook de zorg dat gemeenten en de kwaliteitsborger dubbel werk doen.

Overige vragen over het Ontwerpbesluit Kwaliteitsborging hebben betrekking op de categorie-indeling, het dossier bevoegd gezag en de kosten voor zowel burgers en ondernemers als de gemeente. Lees hier de volledige bijdragen van de Eerste Kamer en Tweede Kamer.

Minister Ollongren heeft inmiddels schriftelijk laten weten de vragen niet voor het zomerreces (3 juli 2020) te kunnen beantwoorden. De minister stuurt de antwoorden direct na het reces (dinsdag 1 september) aan beide Kamers. Na eventuele aanpassing, voortvloeiend uit de vragen van de beide Kamers en het advies van Raad van State, wordt het Besluit aan de Tweede Kamer voorgelegd.

Wkb treedt per 1 januari 2022 in werking

Inmiddels is besloten de invoering van de Omgevingswet en de Wkb uit te stellen naar 1 juli 2022. Zie het nieuwsbericht hierover van 27 mei 2021.

Op 20 mei 2020 heeft minister Ollogren in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat er overeenstemming is over inwerkingtreding van de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen per 1 januari 2022. In een gezamenlijke verklaring stellen het rijk, gemeenten, provincies en waterschappen dat inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2022 wenselijk en realistisch is. Gelijktijdig met de Omgevingswet treedt ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking.

Minister Ollogren wil dit najaar in debat met de Kamer over de datum. Indien de Kamer akkoord is met de voorgestelde datum, zal direct de voorhangprocedure van het inwerkingtredings-KB starten. Hiermee krijgen de bouw en overige partijen definitief duidelijkheid over de invoering van de Omgevingswet en Wkb.

De verklaring en de brief aan de Tweede Kamer zijn via deze link te lezen via deze link te lezen.

Kritiek VNG op Ontwerpbesluit Kwaliteitsborging

Logo VNGIn een brief aan de Eerste en Tweede Kamer verzoekt de VNG de beide Kamers er bij de minister van BZK op aan te dringen het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging aan te passen voor het ter advies aan de Raad van State te sturen. Naar de mening van de VNG is de rol voor het bevoegd gezag zoals in het voorstel opgenomen onuitvoerbaar. Een tweede probleem voor de VNG is het wegvallen van de vergunning waardoor de legesinkomsten dalen.

De brief, die gestuurd is mede namens de Vereniging Bouw en Woningtoezicht Nederland (VBWTN), Brandweer NL en Omgevingsdienst Nederland, is te lezen via de site van de VNG.

Ontwerpbesluit kwaliteitsborging gepubliceerd

Ontwerpbesluit kwaliteitsborging gepubliceerd op Rijksoverheid.nlOp 21 april is het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging gepubliceerd op Rijksoverheid.nl (inclusief bijbehorende toelichting). Het ontwerpbesluit bevat aanvullende voorschriften in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen en is in twee ‘varianten’ uitgewerkt: als wijzigingen van het Bouwbesluit 2012 en als wijzigingen van de besluiten onder de Omgevingswet. In het ontwerpbesluit zijn ook de nieuwe regels voor vergunningplichtig en vergunningvrij bouwen opgenomen.

De publicatie van het Ontwerpbesluit Kwaliteitsborging vindt plaats in het kader van de zogenoemde voorhangprocedure die is opgenomen in de Woningwet en de Omgevingswet. Het ontwerpbesluit wordt pas ter advies aan de Afdeling advisering van de Raad van State over het ontwerpbesluit voorgelegd nadat de beide Kamers der Staten-Generaal het hebben kunnen beoordelen. Tot 26 mei kunnen de Eerste en Tweede Kamer schriftelijke vragen stellen over het ontwerpbesluit aan de minister van BZK.

De publicatie van het Ontwerpbesluit Kwaliteitsborging is de volgende stap in het wetstraject van de Wkb. Meer informatie over de wet en het wetstraject is te vinden via De Wet.

Wkb formeel uitgesteld

Inmiddels is de Wkb uitgesteld tot 1 juli 2022

Na het op 1 april aangekondige uitstel van de Omgevingswet was het eigenlijk al wel duidelijk. Maar nu ook officieel: de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen treedt niet per 1 januari 2021 in werking. In de begeleidende brief bij de kamervragen van Ronnes (CDA) over de voortgang van proefprojecten geeft minister Ollongren aan voor de zomer met een nieuwe datum te komen. Alle voorbereidingen gaan wel door. Zo zal de Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw deze zomer operationeel zijn en wordt het Besluit kwaliteitsborging op korte termijn aan de Tweede Kamer aangeboden.

De brief zelf geeft een beeld van de stand van zaken proefprojecten. Op dit moment is slechts een beperkt aantal proefprojecten formeel als zodanig aangemeld. De extra tijd zal dus nuttig gebruik moeten worden.

lees de brief en het antwoord op de Kamervragen via deze link deze link.

Voorlopige toelating instrumenten proefprojecten Wkb

Vanuit de Regiegroep Kwaliteitsborging is als één van de spelregels vastgesteld dat bij proefprojecten alleen instrumenten voor kwaliteitsborging mogen worden toegepast die voldoen aan de nu bekende wettelijke eisen. De Regiegroep heeft hiervoor een onafhankelijke toetsingscommissie ingesteld die 4 potentiële instrumenten voor kwaliteitsborging heeft getoetst aan het wettelijke kader. Het resultaat is dat de volgende instrumenten kunnen worden toegepast in proefprojecten (zie ook het memo aan de Regiegroep Kwaliteitsborging):

Wil u meer weten over de instrumenten en de mogelijkheden om proefprojecten te starten, dan kunt u contact opnemen met de betreffende instrumentaanbieders. Kwaliteitsborgers die met de betreffende instrumenten mogen werken zijn te vinden via de informatiepagina Instrumenten.

De instrumenten zijn toegelaten voor toepassing in proefprojecten. Over de uiteindelijke toelating tot het stelsel zal de Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw waarschijnlijk in de eerste helft van 2021 beslissen.